Apteki najlepszym miejscem do kupowania leków bez recepty oraz suplementów diety
2012-06-18

Dwie trzecie Polaków kupuje leki dostępne bez recepty oraz suplementy diety, a apteka tradycyjna jest nadal najpopularniejszym miejscem zakupu tego typu medykamentów. Najczęściej wybieramy leki przeciwbólowe, a także przeciwko przeziębieniu i grypie.

Z badań PMR Research wynika, że leki bez recepty oraz suplementy diety częściej kupują kobiety i osoby z większych miejscowości, a także osoby ze środkowych przedziałów wiekowych (25-54 lat).

Poziom dochodów przypadających na jedną osobę w gospodarstwie domowym nie wpływa istotnie na decyzje o zakupie leków. Taki stan rzeczy może oznaczać, że oferta rynku farmaceutycznego jest coraz lepiej dopasowana do polskiego klienta.

Warto przypomnieć, że pod względem wartości rocznego spożycia leków w przeliczeniu na mieszkańca Polska znajduje się w ścisłej czołówce europejskiej, stąd zainteresowanie światowych firm farmaceutycznych rodzimym rynkiem jest ogromne (PMR Publications, Rynek farmaceutyczny i ochrony zdrowia w Polsce 2011). Aż 67% Polaków deklaruje, że kupuje leki dostępne bez recepty lub suplementy diety (dane z badań PMR Research).



Źródło: PMR Research, 2011
Leki? Tylko z apteki!

Polacy są stosunkowo konserwatywni w swoich zachowaniach konsumenckich. Zdecydowana większość leków i suplementów diety kupowana jest nadal w aptekach, mimo że do ich nabycia nie jest potrzebna recepta. Poza aptekami kupuje je tylko 36% badanych.

Jak wynika z badań PMR Research mężczyźni częściej niż kobiety dokonują zakupu leków bez recepty w hipermarketach, sklepach osiedlowych, kioskach ruchu, na stacjach benzynowych czy w internecie. Kobiety zdecydowanie wolą kupować w aptekach (72% wobec 55% mężczyzn), i tylko sporadycznie zaopatrują się w leki w sklepach i drogeriach.

Osoby młodsze częściej niż osoby starsze kupują leki bez recepty i suplementy diety także poza aptekami, przede wszystkim w hipermarketach, sklepikach osiedlowych i drogeriach. Prawie połowa osób w wieku 18-34 lat zaopatruje się tylko w aptekach, wobec 82% osób z kategorii 55 lat i więcej.

Osoby z gospodarstw domowych o największym dochodzie netto na osobę (powyżej 1600 zł) częściej niż osoby o niższym dochodzie robią zakupy w internecie (11%) natomiast rzadziej nabywają leki bez recepty i suplementy diety w aptekach (54%).

Najpopularniejszymi aptekami są te tradycyjne, w których produkty podawane są przez farmaceutę stojącego za ladą (94%). Co dwudziesty badany woli korzystać z aptek samoobsługowych, gdzie może wziąć część leków do ręki i zapoznać się z ich opisem.



Źródło: PMR Research, 2011

Źródło: PMR Research, 2011
Jakie leki kupują Polacy?

Jak wynika z badania PMR Research, Polacy kupują przede wszystkim leki przeciwbólowe oraz do walki z przeziębieniem i osłabieniem organizmu. W aptekach kupowane są głównie leki przeciwbólowe (85%), witaminy (77%), leki na przeziębienie i grypę (84%) oraz regulujące trawienie (32%). W te leki zaopatrujemy się również w hiper- i supermarketach, kioskach czy na stacjach benzynowych.



Źródło: PMR Research, 2011
Zalety i wady szerokiej dostępności leków bez recepty i suplementów diety

Ponad połowa Polaków (63%) dostrzega zalety możliwości zakupu leków bez recepty i suplementów diety poza aptekami, wynika z badań PMR Research. 49% badanych uważa, że leki dostępne bez recepty i suplementy diety powinny być sprzedawane poza aptekami, ale przeciw jest aż 42%. Tylko co dziesiąty Polak (9%) twierdzi, że wszystko zależy od konkretnego leku.

Warto zwrócić uwagę jakiego typu leki powinny być według Polaków sprzedawane także poza aptekami. Są to przede wszystkim środki przeciwbólowe (89%), przeciw przeziębieniu (25%), witaminy (14%) i suplementy diety (8%), a więc leki często stosowane, względnie bezpieczne, nienarażające na nieprzewidziane skutki uboczne.

Sprzedaż leków bez recepty ma wiele plusów w opinii badanych. Dla 71% respondentów niewątpliwym ułatwieniem jest powszechniejszy dostęp do leków dzięki temu, że zwiększa się liczba miejsc, w których można zaopatrzyć się w środki farmaceutyczne, jak i temu, że czas otwarcia placówek handlowych jest znacznie dłuższy (np. całodobowe stacje benzynowe, sklepy otwarte w niedziele, sklepy internetowe, itp.). Według 16% badanych dzięki możliwości kupienia leków w trakcie robienia zwyczajnych zakupów, można także zaoszczędzić dużo czasu.



Źródło: PMR Research, 2011
Jako wadę zwiększonej dostępności środków farmaceutycznych Polacy wskazują przede wszystkim brak kontroli nad jakością produktów i pewności co do jego oryginalności (45%). Apteki postrzegane są jako gwarant nie tylko jakości samego produktu, ale także jego oryginalności (nie jest to podróbka) i zdatności do spożycia. Dużym plusem aptek tradycyjnych jest możliwość skonsultowania w nich danego leku z farmaceutą, czego nie można uczynić w innych placówkach handlujących medykamentami – według 23% respondentów minusem kupowania leków poza aptekami jest fakt, że sprzedawane są przez niekompetentną osobę, bez wykształcenia medycznego.

Złe samopoczucie, ból, nagła potrzeba (46%), brak apteki w pobliżu (36%), niższa cena (10%) – to najczęściej wymieniane powody, które w opinii naszych respondentów skłoniłyby ich do zakupu leku bez recepty lub suplementu diety poza apteką.



Źródło: PMR Research, 2011

Podsumowując, dla 82% Polaków apteki pozostają najlepszym miejscem zakupu leków, niezależnie od miejsca zamieszkania, wykształcenia czy poziomu dochodów przypadających na osobę w gospodarstwie domowym. Widoczna jest siła przyzwyczajenia i autorytet instytucji apteki, ponieważ wyraźnie odstają od tej tendencji osoby młode – im respondent jest młodszy, tym częściej deklaruje zaopatrywanie się w medykamenty także poza aptekami. Jeżeli chodzi o leki bez recepty, Polacy kupują przede wszystkim leki przeciwbólowe oraz do walki z przeziębieniem i osłabieniem organizmu.

Ogólnopolskie badanie konsumenckie zostało przeprowadzone przez PMR Research w październiku 2011 r. na reprezentatywnej próbie 1 000 pełnoletnich Polaków. Błąd oszacowania wyniósł około 3%.