PMR Research jest wyspecjalizowanym dzia�em firmy PMR, �wiadcz�cym us�ugi dostosowane do indywidualnych potrzeb klientów. Oferujemy pe�n� gam� us�ug badania rynku (badania ilo�ciowe i jako�ciowe) w Europie �rodkowo-Wschodniej. Jeste�my cz�onkiem Europejskiego Stowarzyszenia Badaczy Rynku i Opinii ESOMAR.

PMR Research �wiadczy w Chorwacji nast�puj�ce us�ugi:

1. Badania konsumenckie
   
   • Testy produktów, w tym testy: opakowa�, smaku, zapachu, wygl�du, nazw, prototypów itp. (wi�cej informacji o testach Central Location Test)
   • Testy konceptów reklamowych
   • Badania typu usage & attitude
   • Badania �wiadomo�ci marki, brand tracking
   • Badania wizerunku marki (wi�cej informacji o naszej metodologii na podstronie Brand Image Insight)
   • Badania pozycjonowania marek
   • Badania skuteczno�ci kampanii reklamowych
   • Badania satysfakcji klienta
   • Badania segmentacyjne
   • Badania cen
2. Badania business-to-business (B2B)
   • Analizy (raporty) bran�owe obejmuj�ce szacowanie wielko�ci rynku, udzia�ów g�ównych graczy i prognozowanie (wi�cej informacji o naszej metodologii na podstronie PMR MarketInsight)
   • Badania satysfakcji klienta
   • Badania satysfakcji partnerów biznesowych
   • Badania w�ród pracowników
   • Analizy kana�ów dystrybucji
   • Analizy konkurencji
   • Profile g�ównych graczy rynkowych
   • Badania segmentacyjne
   • Badania cen
   • Badania pozycjonowania marek
   • Tworzenie baz danych.
3. Badania rynku farmaceutycznego i medycznego

Dlaczego warto inwestowa�?

Kandydat na cz�onka UE Dobrze rozwini�ta infrastruktura transportowa D�ugoletnie tradycje przemys�owe Wykwalifikowana i wykszta�cona si�a robocza Korzystne po�o�enie geograficzne Proste kryteria pomocy finansowej Pozycja w górnej dziesi�tce pod wzgl�dem reform w rankingu Banku �wiatowego z 2006 Ustawodawstwo zharmonizowane z UE Kontakty z gospodarkami Zachodu nawet w latach komunizmu Pula dost�pnej si�y roboczej Krajowy rynek Projekty PPP Ciekawe po�o�enie dla nowatorskich bran�

�rodowisko gospodarczo-handlowe

Chorwacka gospodarka od lat dziewi��dziesi�tych odnotowuje sta�y wzrost na �rednim poziomie 4%. Wed�ug raportu Doing Business Banku �wiatowego, Chorwacja zajmuje 97. pozycj� na 178 pod wzgl�dem �atwo�ci prowadzenia wymiany handlowej oraz pozycj� 93. na 178 pod wzgl�dem �atwo�ci zak�adania firmy. Kryteria systemu podatkowego i �atwo�ci pozyskiwania kapita�u równie� wydaj� si� by� stosunkowo bezproblemowe, daj�c Chorwacji odpowiednio pozycj� 43. i 48. Z drugiej strony, pod wzgl�dem kryteriów ochrony inwestorów i zatrudniania pracowników, Chorwacja wypada �le w zestawieniu z innymi gospodarkami na �wiecie. Najwi�kszy problem stanowi uzyskiwanie licencji i pozwole� przy zak�adaniu firm – kryterium, wed�ug którego Chorwacja zajmuje 168. miejsce na 178.

Jako wielki sukces i korzystny wska�nik dla przysz�ych inwestorów nale�y oceni� fakt umieszczenia Chorwacji na drugiej pozycji pod wzgl�dem reform u�atwiaj�cych prowadzenie wymiany handlowej. Wed�ug raportu Banku �wiatowego Chorwacja przeprowadzi�a modernizacj� w czterech z dziesi�ciu badanych obszarów. Rejestrowanie nieruchomo�ci w Chorwacji stanowi�o w przesz�o�ci d�ugi i uci��liwy proces trwaj�cy blisko tysi�c dni; obecnie trwa oko�o 175 dni, co oznacza ogromny post�p i sze�ciokrotne przyspieszenie tego procesu. Dodatkowo kapita� sta� si� bardziej dost�pny, co znacznie u�atwi�o zak�adanie firm. Jedynym krajem na �wiecie, który dokona� wi�kszych ulepsze� i u�atwie� prowadzenia wymiany handlowej jest Egipt.

Przedakcesyjne fundusze unijne, wraz z dofinansowaniem z Banku �wiatowego i Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR), umo�liwi� wa�ne ulepszenia w infrastrukturze, ze szczególnym naciskiem na transport i edukacj�. Chorwacja oferuje solidn� struktur� i infrastruktur� makroekonomiczn� – czynniki podstawowe z punktu widzenia inwestorów. Niesprawnie dzia�aj�ca administracja publiczna i s�dowa stanowi� jednak istotne przeszkody w szybkim i skutecznym prowadzeniu wymiany handlowej. Gospodarka Chorwacji jest oparta przede wszystkim na us�ugach, przy sektorze us�ug stanowi�cym 61,2% ca�kowitego PKB. Bezpo�rednie inwestycje zagraniczne (BIZ) i prywatna konsumpcja s� g�ównymi przyczynami sta�ego wzrostu. Coraz wi�cej firm wybiera stolic� Chorwacji, Zagrzeb, na centrum sprzeda�y i marketingu.

W roku 2007 wska�nik wzrostu PKB odnotowano na poziomie 5,5%, nast�pnie w 2008 wska�nik ten spad� o 3,1 punktu procentowego osi�gaj�c poziom 2,4%. Oczekuje si�, �e w 2009 wska�nik wzrostu osi�gnie warto�� negatywn� na poziomie -3,7%, nast�pnie w 2010 b�dzie on bliski zeru, jakkolwiek o warto�ci pozytywnej. PKB na osob� wynios�o 10 500 euro w 2008, za� w 2009 ma wynosi� 9 860 euro. Wi�kszo�� PKB pochodzi z us�ug, g�ównie turystycznych, a w drugiej kolejno�ci – z przemys�u.

Stop� inflacji zanotowano na poziomie 2,9% w roku 2007; w kolejnym roku wska�nik wzrostu podskoczy� do 6,1%. Przewiduje si�, �e w latach 2009 i 2010 stopa inflacji zmniejszy si� odpowiednio do 2,1% i 2,5% pod wp�ywem ogólnego spowolnienia w chorwackiej gospodarce. Wed�ug Mi�dzynarodowego Funduszu Walutowego wska�nik inflacji powinien utrzyma� si� w obszarze 3% do roku 2014.

Stopa bezrobocia w 2008 wynios�a 8,6%, co oznacza spadek w porównaniu do danych z lat poprzednich – 11,2% w 2006 i 9,6% w 2007. Obecne prognozy zak�adaj� odwrócenie tego trendu i wzrost liczby bezrobotnych Chorwatów (w stosunku do ca�kowitej liczby ludno�ci w wieku produkcyjnym) do wysoko�ci 10,5% w 2009 oraz 11% w 2010. W Chorwacji wci�� istnieje znacz�ca nierówno�� spo�eczna; wska�nik PKB na osob� w Zagrzebiu – najbogatszym regionie – znacznie przewy�sza wska�nik z innych obszarów, przede wszystkim regionów dotkni�tych wojn�.

Turystyka i bankowo�� to dwa najpopularniejsze sektory pod wzgl�dem BIZ, przy ��cznej warto�ci 2,8 mld euro (spadek z 3,5 mld euro w 2007). Trzej g�ówni inwestorzy to Austria, Belgia i Holandia.

Chorwacja posiada znaczny deficyt eksportu; od 2005 import przewy�sza eksport co najmniej dwukrotnie. G�ównym partnerem zarówno w imporcie, jak i eksporcie s� W�ochy, a zaraz za nimi Niemcy i S�owenia.

G�ównymi sektorami produkcji przemys�owej s�: elektrotechnika, farmacja, tekstylia, przetwórstwo spo�ywcze, chemikalia, produkcja maszyn i urz�dze�, budownictwo okr�towe i sprz�t telekomunikacyjny. Restrukturyzacja budownictwa okr�towego b�dzie g�ównym priorytetem chorwackiego rz�du w najbli�szych kilku latach. Eksport przemys�owy stanowi ponad 95% ca�kowitego eksportu towarów. G�ówne przedsi�biorstwa przemys�owe znajduj� si� w pobli�u takich o�rodków miejskich jak Zagrzeb, Zadar, Rijeka, Split, Osijek, Karlovac, Sisak i Vara�din.

Chorwacja po�o�ona jest w po�udniowo-wschodniej cz�ci Europy, mi�dzy Kotlin� Pano�sk� a Morzem �ródziemnym. Graniczy ze S�oweni� i W�grami na pó�nocy, z Serbi� na pó�nocnym wschodzie, z Bo�ni� i Hercegowin� na wschodzie i Czarnogór� na po�udniowym wschodzie. Na po�udniu i zachodzie posiada dost�p do Adriatyku oraz dzieli z W�ochami granic� morsk� w Zatoce Trieste�skiej.

�rodowisko spo�eczne

W ostatnich latach Chorwacja do�wiadczy�a nasilonej migracji z powodu nierównego rozwoju gospodarczego niektórych regionów. Wi�kszo�� migrantów wybiera obszary wzrostu gospodarczego, takie jak miasto sto�eczne Zagrzeb, którego populacja wzros�a ponad dwukrotnie i liczy obecnie oko�o milion mieszka�ców. Równolegle do gwa�townego procesu urbanizacji drastycznie spad� wska�nik urodze� – z 22,2 urodze� na tysi�c mieszka�ców w 1947 do 9,3 na tysi�c w 2007. Obecnie liczba ludno�ci Chorwacji wynosi 4,5 mln i nie zmienia si� od 2004 roku. Migracja netto w 2007 wynios�a 12 000. Proporcj� m�czyzn i kobiet zanotowano w 2008 na poziomie 0,93.

�rodowisko polityczne

W�ród by�ych republik Jugos�awii Chorwacja okaza�a si� by� jednym z krajów ciesz�cych si� najwi�kszym powodzeniem. Od momentu przyj�cia konstytucji z 1990 roku Chorwacja jest demokracj� parlamentarn�. Wszystkim obywatelom przys�uguje wolno��, równo�� i prawa cz�owieka. W porównaniu do pa�stw o�ciennych, ryzyko polityczne zwi�zane z prowadzeniem wymiany handlowej jest stosunkowo niskie. Stabilno�� polityczna nierzadko stanowi zach�t� dla zagranicznych inwestorów. Chorwacja jest cz�onkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych, Organizacji Bezpiecze�stwa i Wspó�pracy w Europie (OBWE) oraz Rady Europy; kandyduje równie� do cz�onkostwa w Unii Europejskiej, która jest dla Chorwacji najwa�niejszym partnerem handlowym, oraz otrzyma�a zaproszenie do wst�pienia do NATO w kwietniu 2008.

Prezydent Chorwacji, g�owa pa�stwa, wybierany jest w trybie wyborów powszechnych na okres pi�ciu lat. Ponadto prezydent jest naczelnym dowódc� si� zbrojnych i bierze udzia� w podejmowaniu decyzji w kwestiach zwi�zanych z polityk� zagraniczn� i bezpiecze�stwem narodowym. Parlament Chorwacji jest jednoizbowym organizmem prawodawczym z�o�onym z 152 przedstawicieli (jeden mandat dodano podczas wyborów parlamentarnych w listopadzie 2003), wybieranych w g�osowaniu powszechnym na cztery lata. W 2005 Stjepan Mesi� zosta� ponownie wybrany na urz�d prezydenta, zapewniaj�c tym samym kontynuacj� polityki proeuropejskiej i prozachodniej na kolejne kilka lat. Chorwacki premier Ivo Sander, popierany przez parlament, uczyni� akces do UE i NATO spraw� nadrz�dn�. Wzrost i stabilno�� gospodarcza, z naciskiem na rolnictwo i turystyk�, to wewn�trzne priorytety Chorwacji.

Unia Europejska wyra�a swoje g��bokie zaniepokojenie w kwestii s�downictwa i wysokiego poziomu korupcji, które w opinii UE mo�e znacz�co podwa�y� rozwój gospodarczy pa�stwa. Oczekuje si�, �e Chorwacja stworzy bardziej sprawne kompetencje administracyjne, niezb�dne do wprowadzenia acquis communautaire. Przewiduje si� zako�czenie negocjacji cz�onkowskich mi�dzy UE a Chorwacj� w 2009 (jedn� z przeszkód w tym procesie stanowi konflikt graniczny z s�siedni� S�oweni�).

Rz�d rozpocz�� kilka wa�nych reform w celu poprawienia klimatu inwestycyjnego, w tym wprowadzenie programu one stop shop, obejmuj�cego rejestracj� firmy, podatki i op�aty celne. Reformy te by�y bardzo udane – wysi�ki Chorwacji zosta�y docenione przez Bank �wiatowy w raporcie Doing Business 2008, umieszczaj�c j� na pierwszej pozycji w Europie, a drugiej na �wiecie pod wzgl�dem reform.

Infrastruktura i �rodowisko technologiczne

W Chorwacji krzy�uj� si� najwa�niejsze drogi w Europie. Wed�ug standardów wschodnioeuropejskich infrastruktura Chorwacji jest stosunkowo rozwini�ta. Przez ostatni� dekad� sie� komunikacyjna znacz�co si� rozwija�a, a najwi�ksze znaczenie mia�a budowa dróg. Zaawansowany poziom rozwoju sieci autostrad nie odpowiada jednak stanowi dróg pa�stwowych, powiatowych i lokalnych. W 2004 chorwacki rz�d przyj�� Program Budowy i Konserwacji Dróg Publicznych na lata 2005-2008. Rz�d inwestuje znaczne �rodki w infrastruktur� krajow�, aby przyci�gn�� inwestorów, dla których rozwini�ta infrastruktura jest niezb�dnym czynnikiem w zak�adaniu przedsi�biorstw. Chorwacja chce sta� si� kluczowym centrum tranzytowym i gospodarczym w regionie. Istniej�ca sie� autostrad, dróg l�dowych i lotniczych wraz z portami morskimi zapewnia dobre pokrycie obszaru, jednak�e rz�d, dostrzegaj�c mo�liwo�� ulepszenia sytuacji, podejmuje ró�nego rodzaju kroki i wysi�ki w tym celu.

Wed�ug Banku �wiatowego, sie� transportowa w Chorwacji sk�ada si� z oko�o 27 000 km numerowanych dróg mi�dzymiastowych i 22 000 km dróg lokalnych. Warto zauwa�y�, �e po kilku latach ci�g�ego rozwoju ��czna ilo�� autostrad w Chorwacji si�gn�a pod koniec 2007 roku 1 163 km.

Sie� kolejowa ma d�ugo�� 2 644 km, z czego oko�o 250 km to kolej dwutorowa, a 1 000 km – zelektryfikowana. Co ciekawe, d�ugo�� kolei chorwackich przewy�sza �redni� europejsk� o prawie 40%; na ka�de 100 000 mieszka�ców przypada ponad 60 km linii kolejowych. G�ówne porty morskie to Rijeka i Plo�e, ponadto istnieje pi�� portów drugorz�dnych i liczne porty rzeczne roz�o�one wzd�u� 918 km rzek Sawy i Drawy.
Wska�nik penetracji internetu osi�gn�� 44% w po�owie 2008 roku; ten sam wska�nik dla telefonii komórkowej przekroczy� próg 100% w drugim kwartale 2007 roku.

Dane ogólne

Powierzchnia: 56 594 km²
Liczba ludno�ci: 4,4 mln (2008)
Stolica: Zagrzeb
J�zyk: chorwacki
Sk�ad etniczny: Chorwaci
Pa�stwa o�cienne: Bo�nia i Hercegowina (932 km), W�gry (329 km), Serbia (241 km), Czarnogóra (25 km), S�owenia (455 km)

G�ówne wska�niki ekonomiczne

	2006	2007	2008	2009f	2010f
PKB (EUR mld)	39.0	42,9	46,4	43,7	45,8
Ludno�� (mln)	4,4	4,4	4,4	4,4	4,4
PKB per capita (EUR)	8 774	9 662	10 462	9 856	10 322
PKB (w cenach sta�ych r-d-r %)	4,7	5,5	2,4	-3,7	0,2
Eksport, warto�ci realne, r-d-r (%)	6,5	4,3	1,7	-4,0	0
Import, warto�ci realne, r-d-r (%)	7,4	6,5	3,6	-5,0	0,3
Inflacja CPI (�rednio, r-d-r %)	3,2	2,9	6,1	2,7	2,5
Wynagrodzenie miesi�czne, nominalnie (EUR)	906	961	1 044	1 021	1 048
Stopa bezrobocia (%)	11,2	9,6	8,6	10,5	11,0
BIZ netto (EUR mld)	2,6	3,5	2,8	1,5	1,7
BIZ % PKB	6,6	8,1	6,1	3,4	3,7
Rezerwy walutowe (EUR mld)	8,7	9,3	9,1	7,8	8,5
(Cur.Acc-BIZ)/PKB (%)	-0,3	0,5	-3,5	-2,7	-1,7
Kurs wymiany �redni do USD	5,83	5,35	4,91	5,78	5,71
Kurs wymiany �redni do EUR	7,33	7,34	7,22	7,50	7,50

Ostatnia aktualizacja: II kwarta� 2009  

Przydatne informacje

Waluta: kuna (HRK)
Strefa czasowa: GMT +1
Kod telefoniczny: +385


Je�li chcieliby Pa�stwo dowiedzie� si� wi�cej na temat mo�liwo�ci wej�cia na rynek chorwacki, prosimy o bezpo�redni kontakt:
tel. (48 12) 618 90 80
faks (48 12) 618 90 08
e-mail: [email protected]

---

---

Chorwacja badania rynku
PMR Research to firma badawcza oferuj�ca pe�n� gam� us�ug badawczych (badania ilo�ciowe i jako�ciowe), a tak�e us�ugi wyszukiwania informacji i przygotowywania analiz bran�owych w krajach Europy �rodkowo-Wschodniej. PMR Research realizuje badania konsumenckie (takie jak np. badania satysfakcji, segmentacja rynku, badania wizerunku marki, produktu i inne) i badania firm (business to business) oraz przygotowuje kompleksowe analizy bran�owe.

Chorwacja konsulting
PMR Consulting specjalizuje si� w us�ugach doradczych dla firm zainteresowanych inwestycjami w krajach Europy �rodkowo-Wschodniej. Typowe projekty konsultingowe obejmuj� doradztwo strategiczne przy bezpo�rednich inwestycjach zagranicznych, zarówno przy fuzjach i przej�ciach, jak i przy inwestycjach typu greenfield. PMR Consulting specjalizuje si� równie� w us�ugach badania otoczenia konkurencyjnego, poszukiwaniu partnerów biznesowych, dystrybutorów i potencjalnych dostawców.

Chorwacja raporty rynkowe
PMR Publications wydaje najwy�szej jako�ci publikacje biznesowe na temat rynków Europy �rodkowo-Wschodniej oraz innych atrakcyjnych pod wzgl�dem inwestycyjnym rynków na �wiecie. Produkty PMR Publications to raporty analityczne, newsletter'y i serwisy internetowe dotycz�ce rynku budowlanego, rynku IT i telekomunikacyjnego, rynku farmaceutycznego i medycznego, rynku handlu detalicznego i rynku FMCG.

Chorwacja przyk�ady projekt�w